İleri yaştakilere bebek müjdesi

Bilim dünyası, kadındaki üreme kapasitesinin yaşa bağlı olarak azalmasına neden olan mekanizmayı çözdü.Yeni hedef, kadının her yaşta sağlıklı bebekler dünyaya getirebilmesini sağlamak.Kadın Hastalıkları Doğum ve Tüp Bebek Uzmanı Op. Dr. Betül Görgen, bu yeni gelişme hakkında bilgi verdi. "Niçin kadında üreme kapasitesi yaşla azalır? sorusunun cevabını arayan bilim insanları bu duruma neden olan kromozom bozukluğunu ortaya çıkardılar. Bu kromozomal bozukluk, daha ileri yaşlardaki kadınların yumurtalarında saptandı. Bozuk kromozom içeren yumurtalar düşüklere ya da down sendromlu bebeklerin doğmasına neden olabiliyor.

Üreme problemlerinin arkasında kromozomal bozukluk olabilir
Yapılan yeni çalışmalar, kadında ileri yaşlardaki üreme problemlerinin arkasında kromozomal bir bozukluk olabileceğini düşündürdü. Araştırmacılar, yaşlı kadınların yumurtalarında, kromozomları ayırarak yumurta içinde eşit olmayan bir şekilde ayrılmasına neden olan bir yapıdan sözettiler. Normal yumurta hücresinde 46 kromozom vardır ve bu sayıdaki değişiklikler düşüklere ya da down sendromlu bebeklere neden olurlar. Geçmişteki çalışmalar bu durumdan, kromozomları bir arada tutan "zamk” mekanizmasının iyi işlememesini sorumlu tutmaktaydı.Araştırmacılar ise bu teorinin tek başına doğru olmadığını fakat ek bir problemin olduğunu, yumurtaların daha başlangıçta doğru sayıda kromozom içermediğini belirtmişlerdir. Kadınlar belli sayıda yumurta ile doğarlar ve her ay bir yumurta salınır. Fakat üreme kapasitesi 35 yaş civarında azalmaya başlar.

Yaşlı yumurtalar, genç yumurtalar gibi davranabilecekler
Bir yumurta 46 kromozomdan fazlasına sahipse ona "anöploid yumurta” denir. Bilim insanları, daha önce yumurtanın yaşla birlikte anöploid hale geldiğini ve buna da kromozomları bir arada tutan "zamk”ın iyi çalışmamasının neden olduğunu söylemekteydi. Montreal Üniversitesi'nden Dr. Greg Fitz Harris, kromozomları ayıran biyolojik yapı olan "mikrotübüllerin” daha yaşlı yumurtaları farklı etkilediğini açıkladı. Her yumurtada belli bölgelerde eşit sayıda olmaları gereken bu yapıların yaşlı kadınların yumurtalarında her yöne dağılarak gittiklerini belirtti. Yani bu durum "zamk” hipotezine bağlı olmayıp, farklı bir mekanizmadır. Çalışma, Montral Üniversitesi Araştırma Hastanesi'nde hem genç hem de yaşlı deney fareleri üzerinde yürütüldü. Genç fareler 6-12 haftalık, yaşlı fareler ise 60 haftalıktılar. Genç yumurtalarla yaşlı yumurtaların çekirdeğini değiş tokuş yapıp, genç çekirdeğin içeren yaşlı yumurtaları gözlemlediler.

Böylece mikrotubullerin davranışının anne yaşının nasıl etkilediğini açıklayabildiler. Dr. Fitz bu anöploid yumurtaların birkaç riskli duruma neden olacağından bahsetti ki birisi bunlarla oluşan gebeliklerin erken dönemde düşükle sonlanmasıdır. Eğer canlılık devam ederse, bu bozuk yumurtalardan oluşacak gebelikte down sendromu gibi problemler olacaktır. Bu nedenle ileri yaşta üreme tedavisindeki ana amacımız bozukluk içeren yumurtaların büyümesini önlemek olmalıdır. Bu konuda hala çok yolumuz olmakla beraber bu problemi çözdüğümüzde yaşlı yumurtalar, genç yumurtalar gibi davranabilecekler.”